Ontsmetten, desinfecteren of schoonmaken: wat is het verschil?

• Geplaatst op 28 Juni 2020
• Door Ellen
• 0

We horen de woorden vaker dan ooit te voren: ontsmet alle deurklinken, desinfecteer je handen en maak je huis goed schoon. Maar wat is nou precies het verschil tussen deze verschillende manieren van reiniging? En wanneer pas je welke toe?

Schoonmaken, ontsmetten of desinfecteren: wat is wat?

Bij schoonmaken verwijder je zichtbare vervuiling zoals stof, etensresten en andere deeltjes van een oppervlak. Dit doe je bijvoorbeeld door te vegen, stofzuigen of wassen met allesreiniger. Door schoon te maken verminder je het aantal (potentiële) ziektekiemen op het oppervlak.

Maar let op! Je doodt deze niet. Het is dan ook van belang regelmatig schoon te maken, omdat anders de ziektekiemen weer de kop op steken.

Bij ontsmetten dood je de bacteriën die op het oppervlak aanwezig zijn. Dit heeft echter pas zin nadat het oppervlak schoongemaakt is. Neem een oppervlak daarom altijd eerst af met een doekje en zeep, voordat je deze ontsmet. Dit doe je met een goedgekeurd ontsmettingsmiddel. Hiervoor geldt dat deze 99,999% van de testbacteriën binnen 30 seconden moet doden. Door te ontsmetten verminder je de groei van het aantal schadelijke schimmels, virussen en bacteriën, maar je doodt deze niet allemaal. Ook voor ontsmetten geldt dus dat je dit meerdere malen (per dag) moet herhalen, omdat anders de schadelijke micro-organismen weer snel de kop opsteken.

In plaats van ontsmetten, kan je ook kiezen voor desinfecteren. Voor desinfectiemiddelen geldt dat 99,999% van de besmettelijke bacteriën binnen 5-10 minuten gedood moet worden. Desinfecteren is met name van belang op plekken waar veel ziekteverwekkers kunnen zijn. Denk hierbij aan ziekenhuizen of badkamers in hotels. Om te desinfecteren worden desinfectiemiddelen zoals alcohol, bleek of chloor gebruikt.

Tenslotte kan je een oppervlak ook nog steriliseren. Hierbij worden microben volledig uitgeroeid. Dit zijn dus niet alleen bacteriën, maar ook virussen, schimmels en bacteriële sporen. Sterilisatie van oppervlakken kan gedaan worden met chemicaliën, stoom of warmte. Dit is met name in zorginstellingen en ziekenhuizen van belang.

Wanneer kies ik voor ontsmetten of desinfecteren

Thuis

Ontsmetten of desinfecteren is met name van belang op plaatsen waar veel ziekteverwekkers aanwezig zijn. Je eigen huis kan je heel goed hygiënisch houden door enkel schoon te maken met zeep of allesreiniger. Enkel wanneer de (huis)arts, GGD of het RIVM je adviseert om te desinfecteren in huis is dit aan te raden.

Openbare ruimtes

Er zijn landen waar openbare ruimtes zoals stations, scholen en theaters massaal worden gedesinfecteerd door een desinfectiemiddel te vernevelen door de ruimte. In Nederland wordt dit echter afgeraden. Bij overvloedig gebruik van ontsmettingsmiddel worden bacteriën en virussen namelijk minder gevoelig voor het middel. Het wordt dan steeds lastiger om de ziekteverwekkers te doden. Twijfel je of jouw kantoor of werkplek volledig gedesinfecteerd moet worden? Neem dan contact op met de lokale GGD.

Stappenplan

Klaar voor de grote schoonmaak thuis of op het werk? Let er op dat je in de keuken het werkblad en spullen waarmee het eten is bereid dagelijks schoonmaakt. Maak andere plekken waar meer ziekteverwekkers aanwezig zijn en deze snel worden verspreid, zoals de wc, deurklinken, trapleuning, lichtknoppen en kranen regelmatig schoon. Plekken die minder vaak worden aangeraakt en dus minder ziekteverwekkers verspreiden, zoals de gordijnen en bovenop de kasten, hoef je minder vaak schoon te maken. Is er iemand ziek in huis? Maak dan nog vaker schoon, zeker als dit een besmettelijke ziekte is zoals buikgriep of het coronavirus.

Gebruik onderstaand stappenplan om aan de slag te gaan:

1. Verwijder grove vervuiling zoals zand, stof en balderen met een bezem of stofzuiger. Maak de bezem en stofzuiger na gebruik schoon door stofvlokken van de stofzuigermond te halen en de bezem buiten uit te kloppen.
2. Neem alle oppervlakken af met warm water en zeep of allesreiniger. Gebruik hiervoor een doekje of dweil die je na gebruikt wast op minimaal 60°C of weggooit na gebruik.
3. Voor ontsmetten en desinfecteren: Neem de schoongemaakte oppervlakken nogmaals af, maar nu met een desinfectiemiddel of ontsmettingsmiddel.

Tot slot

Schoonmaken is voor de meesten van ons niet de meest favoriete klus, maar zeker in de huidige tijd van groot belang. Met onderstaande tips maak je schoonmaken niet leuker, maar wel een stukje gemakkelijker en sneller:

• Werk van boven naar beneden: eerst de bovenkant van de kast, dan de tafel en vensterbank en tenslotte de vloer.
• Werk van schoon naar vies: zo worden je schoonmaakspullen minder snel vies.
• Kies voor hygiënische doekjes om het aanrecht snel schoon te maken na het koken.